Chapter 10.1: आप्पांचे पत्र Balbharati solutions for Marathi - Kumarbharati 10th Standard SSC Maharashtra State Board [मराठी - कुमारभारती इयत्ता १० वी]

Chapter 10: आप्पांचे पत्र

कारणे लिहा.

आजची मुले सुदैवी आहेत, कारण ______

SOLUTION

आजची मुले सुदैवी आहेत, कारण रोज नवीन नवीन गोष्टी त्यांच्या कानावर पडतात.

पुस्तकाची पाने व झाडाची पाने दोन्ही महत्त्वाची असतात, कारण ______

SOLUTION

पुस्तकाची पाने व झाडाची पाने दोन्ही महत्त्वाची असतात; कारण पुस्तकाच्या पानात डोक्याचे खाद्य असते आणि झाडाच्या पानात झाडाला जगवण्याचे बळ असते.

आकृती पूर्ण करा.

SOLUTION

खेळपट्टीची काळजी घेणारा

त्याच्याकडून खेळपट्टीचे स्वरूप समजून घेता येते कारण सामन्याचा निर्णय ठरवण्यात खेळपट्टीचा खूप मोठा वाटा असतो.

नर्स

नर्सचे काम डॉक्टरांच्या कामाइतकेच महत्त्वाचे असते.

शिपाई

चांगले काम करून कौतुकास पात्र ठरू शकतो.

SOLUTION

वृक्षसंवर्धनाचे फायदे :

(१) वृक्षांची सावली मिळते.

(२) वृक्ष हवा शुद्ध ठेवतात.

(३) फुले, फळे, लाकूड, औषधे इत्यादी देतात.

(४) जमिनीखालील पाणी पातळी टिकवून ठेवतात.

योग्य पर्याय निवडा.

आप्पांच्या मते चिंतेमुळे फक्त ______

OPTIONS

हृदयाची धडधड वाढते.
कपाळावरच्या आठ्या वाढतात.
विद्यार्थ्याचे गुण वाढतात.
विचारप्रक्रियेतील आव्हान वाढते.

शिपाईसुद्धा कौतुकास पात्र ठरतो जेव्हा ______

OPTIONS

तो रोज उपस्थित असतो.
तो सर्वांची काळजी घेतो.
तो चांगलं काम करतो.
तो सर्वांशी चांगले बोलतो.

आप्पांचे खालील गुण दर्शवणारी वाक्य पाठातून शोधून लिहा.

आप्पांचे शिक्षणप्रेम - ______

SOLUTION

आप्पांचे शिक्षणप्रेम - मीच कधी कधी तुमचे शिक्षक जे शिकवत असतात, ते खिडकीतून ऐकत असतो.

स्वच्छता - ______

SOLUTION

स्वच्छता - आपल्या ग्रंथालयात एकाही पुस्तकावर तुम्हांला धूळ दिसणार नाही, कारण मी तिथे काम करतो.

चौकटी पूर्ण करा.

SOLUTION

आप्पांनी विद्यार्थ्यांकडून त्यांच्या भावी जीवनाबददल व्यक्त केलेल्या अपेक्षा :

(१) लोकांनी नाव घ्यावे असे काम केले पाहिजे.

(२) कोणतेही काम मन लावून करावे.

(३) जे काही करणार ते जगात सर्वोत्तम असले पाहिजे.

(४) इतरांपेक्षा काहीतरी वेगळे केले पाहिजे.

खालील वाक्यातील क्रियाविशेषण ओळखा.

ती लगबगीने घरी पोहोचली.

SOLUTION

ती लगबगीने घरी पोहोचली - लगबगीने

जोसेफ अवघड गणितदेखील सहज सोडवतो.

SOLUTION

जोसेफ अवघड गणितदेखील सहज सोडवतो - सहज

आज खूप कडाक्याचे ऊन पडले होते.

SOLUTION

आज खूप कडाक्याचे ऊन पडले होते - आज

पक्ष्याने दाण्यांवर झडप घातली.

SOLUTION

पक्ष्याने दाण्यांवर झडप घातली - वर

तिचा चेहरा सारखा डोळ्यांसमोर येतोय.

SOLUTION

तिचा चेहरा सारखा डोळ्यांसमोर येतोय - समोर

छोटा बाळ मुलांबरोबर खाऊ खात होता.

SOLUTION

छोटा बाळ मुलांबरोबर खाऊ खात होता - बरोबर

परीक्षेत सुयश मिळाल्यामुळे विद्यार्थी सुखावले.

SOLUTION

परीक्षेत सुयश मिळाल्यामुळे विद्यार्थी सुखावले - मुळे

स्वमत

‘पाण्याचे वाया जाणारे थेंब वाचवणं हे दु:खी माणसाच्या डोळ्यांतलं पाणी पुसण्याएवढंच महत्त्वाचं काम आहे’, आप्पांच्या या विधानामागील अर्थ स्वत:च्या शब्दांत लिहा.

SOLUTION

दोन वर्षांपूर्वी महाराष्ट्रात भीषण दुष्काळ पडला होता. ग्रामीण भागाची पाण्याअभावी दैना उडाली होती. सर्वत्र हाहाकार माजला होता. कळशीभर पाण्यासाठी लोक रात्रंदिवस मैलोन्मैल भटकत राहायचे. हजारो माणसे गावे सोडून शहरांकडे स्थलांतरित झाली होती. त्या दुष्काळात शेकडो लोक मरण पावले. कित्येकांनी आत्महत्या केल्या. उदयोगधंदे बंद पडले. माणसे बेकार झाली. शेती ओस पडली. उपासमारीची दृश्ये दिसू लागली. त्या दुष्काळाने महाराष्ट्राच्या डोळ्यांत पाणी आले होते.

आपण पाणी जपून वापरले तर वाचलेले पाणी तहानलेल्यांना प्यायला मिळेल. जनावरे जगतील. शेती वाचेल. कारखान्यांना पाणी मिळेल. म्हणजे लोकांची दुःखे दूर होतील. समाधानाने जगण्याचा मार्ग मोकळा होईल. वेगळ्या शब्दांत, 'लोकांच्या डोळ्यांतील अश्रू पुसले जातील.' वाया जाणारे पाणी वाचवणे म्हणजे नवीन पाणी निर्माण करणे होय, हे आपण आता तरी लक्षात घेतले पाहिजे.

‘जग विचारेल तुम्हांला, शाळेत तुम्हांला किती गुण मिळाले? पण मी सांगेन जगाला तुम्ही किती गुणी आहात.’ या वाक्यांतील अभिप्रेत अर्थ लिहा.

SOLUTION

मुले मैदानावर खेळताना-बागडताना मनसोक्त गोंधळ घालत आहेत, असे वरवर पाहता वाटते. हा गोंधळ म्हणजे मुलांचे दिशाहीन भरकटणे नव्हे. हा गोंधळ कोणत्याही अर्थाने वाईट किंवा मूल्यहीन नसतो. त्यांचे मन मुक्तपणे खेळण्यातून स्वतःच्या प्रगतीची दिशा शोधत असते. आप्पांच्या मते, मुलांची ऊर्मी, त्यातला अनावर बेधडकपणा, अलोट उत्साह हे गुण ज्यांच्याकडे असतात, ती माणसे जीवनात कोणतेही अवघड कार्य पार पाडू शकतात. म्हणून आप्पांना मुक्तपणे खेळणारी मुले गुणी वाटतात. त्यांच्याविषयी त्यांना भरपूर विश्वास वाटतो. तोच विश्वास ते बोलून दाखवत आहेत.

आप्पांनी तुमच्याविषयीच्या व्यक्त केलेल्या अपेक्षा तुमच्या शब्दांत लिहा. या अपेक्षा पूर्ण करण्यासाठी तुम्ही काय कराल ते लिहा.

SOLUTION

सरधोपटपणे जीवनाचे ध्येय ठरवू नये, हे आप्पांचे म्हणणे मला खूपच पटते. कोणतेही काम निवडायला हरकत नाही. पण ते आवडीने पार पाडायचे, हे मी ठरवूनच टाकले आहे. मी एक वेगळेच ध्येय स्वत:साठी ठरवून टाकले आहे. मी खूप अभ्यास करणार आहे. खूप विचार करून शोधून काढणार आहे. वर्गात कोणताही विषय उत्तम रितीने कसा शिकवायचा, याचा शोध घेणार आहे. त्याचा शाळेशाळेत जाऊन प्रसार करणार आहे. आधी मला हा विचार सुचला, तेव्हा खूप भीती वाटली होती की माझे कोण ऐकेल? कोण समजून घेईल? पण आप्पांनी सांगितले तसे मी करणार आहे. मनापासून, जीव ओतून मी ठरवलेले काम करणार आहे. मला खात्री आहे की मी यशस्वी होईनच.